Wanneer barst de Etna weer uit?

Dit is momenteel een van de meest gestelde vragen. Naast de vraag of je lava kunt zien en of het misschien ook gevaarlijk is. Hieronder een antwoord op deze vragen!

Wanneer barst de Etna weer uit?

Het antwoord hierop is dat we dit niet weten. De Etna vulkaan is altijd actief, maar in sommige periodes is deze activiteit hoger dan in andere periodes. Zo waren er in 2021 meer dan 50 parossismo’s (uitbarstingen). Dit jaar, in 2024, zijn we nog maar op een stuk of 5.

Maar deze activiteit wordt natuurlijk wel heel nauw in de gaten gehouden door de autoriteiten. Zelf houd ik het ook in de gaten, uit nieuwsgierigheid én om jullie als Etna & Sicilië fans zo goed mogelijk te kunnen informeren.

Ik kijk regelmatig naar deze webcam die live uitzicht heeft op de 3 topkraters. Bij een uitbarsting is dit dan ook de webcam die je het beste in de gaten kunt houden: Webcam Etna Nord. Daarnaast kijk ik ook naar de trillingen die de vulkaan geeft. Dit kun je bekijken op de website van het INGV. Hieronder een voorbeeld van de grafieken die je hier ziet. Onder de grafiek vind je de link naar deze website en de uitleg van de grafiek.

Wanneer de trillingen zich in het groene gebied bevinden, betekent dit de staat F0. Dan is de vulkaan dus rustig. Gaat deze naar het gele gebied toe, dan is er sprake van lichte verhoogde activiteit en zijn we scherper op eventuele wijzigingen. Zodra de lijn naar het rood gaat is er sprake van F1. Bij F1 betekent dit dat er sprake is van lavafonteinen.

Neemt de activiteit verder toe en komt er een parossismo, dan zal je de lijn verder omhoog zien gaan (zoals op 23 juli 2024). Dat betekent een grotere uitbarsting met lavafonteinen van wel 6000 meter hoog. De staat kan dan opschalen naar F2.

Bij F2 geldt er sowieso direct de limiet van 2500 m. hoogte. Maar daarnaast is het ook aan de vulkaangids om te bepalen of je daar op dat moment veilig kunt staan en genieten van het spektakel, of niet. Dit is vaak vooral afhankelijk van de windrichting. Staat de wind die kant op waar jij staat, dan kan je namelijk last krijgen van de vallende lava as, maar ook vallende lavastenen.

Met F1 kan je bij Etna Nord vaak nog altijd tot 2900m hoogte en dat betekent dus geweldige uitzichten op deze activiteit! De actuele trillingen bekijken? Dat kan op de website van het INGV!

Kun je ook lava zien?

Dit is niet te voorspellen. Op dit moment is er geen lavastroom, dus we kunnen nooit met zekerheid zeggen dat je nu (rode) lava kunt zien. Zwarte, gestolde lava zie je overal om je heen op de Etna, maar jullie bedoelen natuurlijk allemaal die rode, verse lava (magma).

Wel is er sprake van verhoogde activiteit en om de 4/5/6 dagen lijkt er steeds een uitbarsting (parossisimo) te zijn. En ja, dan zijn er dus lavafonteinen van ook wel 6000 meter hoog! Dit zie je het beste met zonsondergang en in het donker. Overdag is het te warm, en ook de lava is super heet, waardoor het juist een grijze kleur krijgt. Je ziet overdag daarom vooral vaak rook.

Dus ja, wat moet je doen om lava te zien? Sowieso geluk hebben! En daarnaast is ons advies de Etna zonsondergang excursie. Als er sprake is van activiteit, ook is is het een lichte activiteit, dan zie je dit enkel en het beste in het donker.

(P.s. ook zonder de kans op lava is dit mijn persoonlijke favoriet overigens! Je ziet met deze excursie namelijk de vulkaan nog met daglicht, je loopt over de mond van de kraters van 2002, je ziet de krater van 1809, en je loopt over het maanlandschap op 2900m hoogte met uitzicht op de rokende (en hopelijk lava spuitende) topkraters, de Valle del Bove, de kust van Taormina tot Catania en zelfs de Eolische eilanden! En dan ook nog die magische zonsondergang… wat wil je nog meer?!)

Is het gevaarlijk om nu naar de Etna vulkaan te gaan?

Nee, het is niet direct gevaarlijk om naar de Etna vulkaan te gaan. Maar niemand kan 100% voorspellen wat de Etna vulkaan wanneer gaat doen. De vulkaan wordt super goed in te gaten gehouden (al jaren) en zelfs bij de laatste grote uitbarstingen van 2001 en 2002 zijn er geen gewonden en/of doden gevallen.

Dit betekent natuurlijk niet dat het allemaal zonder gevaar is. Je moet je altijd beseffen dat je op een actieve vulkaan loopt/bent. Ons advies is dan ook om altijd mét een vulkaangids op pad te gaan. Alleen een vulkaangids staat namelijk in direct contact met de autoriteiten en is dus direct op de hoogte in geval van veranderingen van de activiteit van de vulkaan (een natuurgids niet).

Ga je naar laaggelegen gebieden (tot 1800/1900m hoogte), dan kan je ook prima met een natuurgids gaan, of eigenlijk gewoon zelf op pad. Wil je hoger de vulkaan op, dan is ons advies altijd met een vulkaangids!

Zelf ‘woon’ ik nu al 8 jaar aan de voet van de vulkaan, in Linguaglossa. Ik heb dus vele parosssisme’s en uitbarstingen meegemaakt en heel eerlijk….? Ik ben echt nog nooit bang geweest. Ik vind het eerlijk gezegd magisch en heel bijzonder om te zien. Voor ‘ons’ bewoners hoort het erbij en is het enkel vervelend als de rook de kant op staat waar jij woont, in verband met de lava as die je weer kunt gaan opruimen.

De media maakt elke uitbarsting van de Etna extreem groot, waarbij ze direct groot uitlichten dat het vliegveld dicht is en dorpen bedolven worden onder de as. Ja, het is zo dat er sprake is van lava as… maar we hebben het dan over 2 of 3 cm… zoals het in Nederland kan sneeuwen zeg maar. En ja, het vliegveld sluit uit voorzorg tijdens zo’n uitbarsting, omdat die lava as voor problemen in de motoren van de vliegtuigen kan zorgen. Maar zodra de uitbarsting voorbij is, dan gaat het vliegveld weer open en zijn er verder geen problemen. De dagen erna ruimen de gemeentes de lava as grotendeels op en het leven gaat hier eigenlijk direct na een uitbarsting alweer gewoon door.

Kortom… is het gevaarlijk? De Etna kan gevaarlijk zijn, maar als je haar met respect behandeld en verantwoord op pad gaat, dan hoef jij je in principe geen zorgen te maken!

-XX-

Anniek Bakker